Części ciała 2: NOGI

Były stopy (kto nie widział klika TU), idziemy więc wyżej - dzisiaj kilka idiomów z nogami :) Bez przydługich wstępów przechodzę od razu do meritum:

Break a leg!

Na początek chcę Wam życzyć powodzenia w dotrwaniu do końca posta :P Break a leg! to tak samo jak w języku polskim życzenie powodzenia ("Połamania nóg!"). Zwykle odnosi się to do aktorów w teatrze.

Generalnie w środowisku teatralnym przyjęło się, że życzenie "Powodzenia!" przynosi pecha. Zamiast tego, żeby nie zapeszyć, popularne stały się właśnie połamane nogi ;) 

Pochodzenie nie jest do końca znane, ale stworzono kilka ciekawych teorii. Jedna z najpopularniejszych mówi o tym, iż noga oznacza w teatrze linę, która podtrzymuje kurtynę. Życzenie zerwania liny wiąże się z tym, że odsłania się ją wielokrotnie, a wiadomo, iż odbywa się to tylko i wyłącznie po bardzo dobrym występie. 

Inne wyjaśnienie, związane jest ze starożytną Grecją i mówi o tym, że rozentuzjazmowana widownia okazywała swój podziw poprzez energiczne tupanie nogami.

Przykład:
'Tonight is the first night of the play.' 'Is it? Well, break a leg!'

to cost an arm and a leg

Gdy coś kosztuje i rękę i nogę, tzn. że jest wyjątkowo drogie. 

Tłumaczy się, że ręce i nogi to rzeczy, których raczej nikt by nie odstąpił - no chyba że trafi się wyjątkowo dobra oferta ;) Inne wyjaśnienie mówi, że idiom wziął się od weteranów, którzy często tracili kończyny, a zatem zapłacili wysoką cenę za udział we wojnie.

Najbardziej prawdopodobne jest jednak wyjaśnienie, że idiom to połączenie dwóch innych wyrażeń: I would give my right arm for oraz even if it takes a leg.

Przykład:

Running this web site costs me an arm and a leg.

to give someone a leg up

Powyższy idiom oznacza wesprzeć kogoś, okazać wsparcie, podać pomocną nogę. Tzn. dłoń! ;) Drugie znaczenie to podsadzić (coś jak przy wsiadaniu na konia).

Idiom wziął się właśnie od tego podsadzania na konia, kiedy to pomagający chwyta wsiadającego za nogę właśnie. Potem zaczęto używać wyrażenia w kontekście pomocnej dłoni :)

Przykłady:

1. She needed a leg up to get on the horse.
2. It must give you a leg up if you want to be an actor and your parents are both in the proffesion.

to pull someone's leg

Gdy ktoś ciągnie Cię za nogę, to znaczy, że Cię wkręca, nabiera, robi w jajo, nabija w butelkę. Czyli chce, żebyś wierzył w coś, co jest ściemą.

Kojarzy się z czymś śmiesznym? Cóż, pochodzenie bynajmniej nie ma nic wspólnego z żartami. Mówi się, że w XIX wieku w Londynie rabusie uliczni ciągnęli za nogę swoje ofiary, aby je powalić na ziemię. Jeden ciągnął, a drugi obrabiał. Wtedy przez ciągnięcie za nogę można było stracić cenne rzeczy, dzisiaj za to można stracić cierpliwość.

Przykład:

Don't believe him. He's just pulling your leg.

to be on (someone's/something's) last legs

Na ostatnich nogach to resztką sił, będąc bardzo zmęczonym, wyczerpanym, albo umierającym. Na ostatnich nogach są też kobiety będące w ostatnich dniach ciąży. W języku angielskim idiom odnosi się również do przedmiotów, które się już zużyły.

Przykłady:

1. My television is on its last legs and I will soon have to buy a new one. 

2. I'd just done fifteen miles and I was on my last legs.

Shake a leg!

Gdybyście usłyszeli kiedyś taki zwrot, nie znaczy to, że macie potrząsnąć nogą, tylko się pośpieszyć :) 

Znalazłam wyjaśnienie, że zaczęto tak mówić najpierw do babć i dziadków, którzy przecież się poruszają wolno, i którzy często się trzęsą wskutek swoich różnych schorzeń (Parkinson itp.).

Przykład:

She told me to shake a leg, so I hurried the best I could.

Skoro już jesteśmy przy nogach :)

Części ciała 1: STOPY

Uwaga uwaga, zaczynamy nową serię idiomów! :P Była już seria z kolorami, więc teraz nadszedł czas na serię z częściami ciała :)

Postanowiłam zacząć od dołu, więc dzisiaj kilka idiomów ze stopą/stopami. Na początek, w ramach przypomnienia podstaw: liczba mnoga od stopy (foot) to FEET, nie foots. 

to have two left feet

"Mieć dwie lewe nogi" tzn. ruszać się jak słoń w składzie porcelany. Czyli poruszać się niezgrabnie, niezręcznie, szczególnie w tańcu.

Nie znalazłam pochodzenia idiomu, ale przypuszczam, że pierwszy raz użył go jakiś podeptany tancerz w stosunku do swojej partnerki ;) 

Przykład:
I'm sorry, I can't dance better. I have two left feet. 

to get off/start on the wrong foot

Nie nie, nie chodzi tu o nasze wstawanie lewą nogą (to wake up on the wrong side of bed). "Zacząć złą nogą" znaczy źle coś zacząć, spalić się na samym starcie, np. w przypadku związków.

Skąd się wziął idiom? Przypuszcza się, że związany jest z preferencjami ludzi do wszystkiego co prawe. Tym bardziej w języku angielskim (w polskim w sumie też) right to nie tylko prawy, ale też dobry, właściwy. Poza tym, w starożytnej Grecji wierzono, że położenie lewej stopy jako pierwszej przy wstawaniu przynosi pecha.

Przykład:
Holly's new secretary really got off on the wrong foot by being rude to visitors.

to get cold feet

"Zimne stopy" to oznaka strachu. Tłumaczenie idiomu to stchórzyć, przestraszyć się. Zwykle używa się go w kontekście ślubu, kiedy to pan młody (lub panna młoda) boi się zobowiązań i myśli o ucieczce sprzed ołtarza. 

W jednej z książek niemieckiego autora Fritz Reuter'a z 1860 roku jest scena, w której pokerzysta, bojąc się o utratę wygranej, wycofuje się z gry tłumacząc się zimnymi stopami, niepozwalającymi mu grać dalej. Od tej pory ludzie tchórzą mając zimne stopy ;)

Przykład:

We're gettingmarried next Saturday - that's if Trevor doesn't get cold feet!

to stand on one's own two feet

Tak jak w języku polskim, "stanąć na własnych nogach (stopach)" oznacza usamodzielnić się, stać się niezależnym. 

Podobnie jak dzieci, gdy nauczą się chodzić, stają się w pewien sposób niezależne od rodziców (nie muszą być już cały czas noszone), tak samo dorośli stają się samodzielni gdy znajdują pracę i zaczynają zarabiać.

Przykład:

She'll have to get a job and learn to stand on her own two feet sooner or later.

to have one foot in the grave

Trochę depresyjny idiom. Po polsku, zamiast "być jedną stopą w grobie", mówi się raczej być jedną nogą na tamtym świecie. Tak czy siak, znaczy to być umierającym. 

Przykład:

I was so sick, I felt as if I had one foot in the grave.

to put one's foot down

Powyższy idiom ma dwa znaczenia: postawić na swoim (coś jak tupnąć nogą w języku polskim) oraz jeździć bardzo szybko samochodem (docisnąć pedał gazu). Poniżej genialne połączenie obu znaczeń :D

Przykład:

The boss put her foot down and refused to accept any more changes to the plan.

to foot the bill

Słowo "foot" w angielskim używane jest również jako czasownik i jedno ze znaczeń to "płacić". W związku z tym, powyższy idiom oznacza ponieść koszty, zapłacić rachunek. 

Stopa kojarzy się z końcem, dołem, mówimy też przecież "od stóp do głów". Można zatem sobie skojarzyć, że również rachunek płaci się na końcu danej usługi (np. prześwietlenia stopy jak na obrazku).

Przykład:

My boss took me out for lunch and the company footed the bill.

A na koniec, skoro o stopach mowa, wiecie że podobno można poznać swoje korzenie patrząc na kształt stopy (dokładnie to układ palców) :D Ja mam egipskie, a Wy? ;)

Międzynarodowy Dzień Kubusia Puchatka

Witam serdecznie po dłuższej przerwie :) Mam nadzieję, że tęskniliście i jednym z Waszych postanowień noworocznych jest systematyczna nauka angielskich idiomów! :D

Długo zastanawiałam się jak zorganizować nowy wpis. Na szczęście często bywa tak, że pomysł przychodzi znienacka - tak było i tym razem :) Obiło mi się o uszy, że 18 stycznia to Międzynarodowy Dzień Kubusia Puchatka! Dlaczego by tego nie wykorzystać? :) Zapraszam więc na spotkanie z bohaterami bajki z naszego dzieciństwa. Dzisiaj poznacie idiomy zwierzątkowe :)

Zacznijmy od głównego bohatera, Kubusia Puchatka (Winnie The Pooh). Kubuś jest wiecznie głodnym niedźwiadkiem, którego ulubioną potrawą i miłością życia jest miód. Tak się składa, że w języku angielskim występuje idiom, który idealnie opisuje Puchatka:

as hungry as a bear

Po polsku jest się głodnym jak wilk, po angielsku jest się głodnym jak niedźwiedź (czyli po prostu bardzo głodnym).

Przykład:

We'd better have a big meal ready by the time Tommy gets home; he's always hungry as a bear after soccer practice.

Najlepszym kumplem Kubusia Puchatka jest Prosiaczek (Piglet). Jak samo miano mówi, postać ta jest prosiaczkiem, czyli małą świnką :P Nie wiem jak Wam, ale mi zawsze było szkoda Prosiaczka, bo biedny bał się wszystkiego...

"Świńskich" idiomów jest kilka, ja wybrałam dla Was taki:

to buy a pig in a poke

No i znowu, po polsku kupuje się kota, a po angielsku świnię w worku :D Kupować kota (świnię) w worku znaczy kupować bez dokładnego sprawdzenia, bez obejrzenia, tak w ciemno. 

Powiedzenie pochodzi z czasów kiedy to świnie i wieprzowina były bardzo drogie i cenne (w przeciwieństwie do psów i kotów) i związane jest z kupowaniem takiej świni na targu/bazarku/jarmarku itp. Często bowiem bywało tak, że handlarz sprzedawał kupcowi kota albo psa zamiast świni, a kupującemu nie przychodziło do głowy, żeby sprawdzić co kupuje (a reklamacji wtedy nie przyjmowano...). W Polsce więc (ale też w innych krajach Europy, np. Francji) mówi się o kupowaniu kota w worku, w Anglii o świni, ale obie wersje odnoszą się do tego samego. 

Przykład:
I just took the salesman's word that this camera worked. I guess I bought a pig in a poke.

Kłapouchy (Eeyore) to nasz kolejny bohater. Jak doskonale nam wiadomo, jest on pluszowym osłem, wybitnym smutasem, z przyczepionym pinezką ogonem, zakończonym kokardą (zawsze mnie wkurzało, gdy gubił ten swój ogon). 

Osiołkowy idiom na dziś to:

            donkey's years

"Donkey's years" to całe wieki, kopę lat. 

Kiedyś (początek XX wieku) w tzw. rhyming slang używano wyrażenia "donkey's ears" (dlatego, że osioł ma długie uszy). Potem jednak powrócono do "donkey's years", a pomogło temu przekonanie, że przecież osły żyją długo, years zatem ma więcej sensu niż ears (najdłużej żyjący osioł Lively Laddie zmarł w wieku 62 lat!). 

Native speakerzy częściej używają skróconej formy donkeys.

Przykład:

I haven't seen her in donkey's years.

Nie możemy zapomnieć o najbardziej rozbrykanej postaci w lesie, czyli o Tygrysku (Tigger). Uwielbia płatać figle i straszyć mieszkańców lasu, wskakując na nich i powalając na ziemię. Można by rzec, że nasz Tygrysek zachowuje się jak dzikus :P A skoro już o dzikich tygrysach mowa:

     as wild as a tiger

Dziki jak tygrys, czyli po prostu bardzo dziki. 

Przykład:
The little boy was as wild as a tiger when we were trying to look after him.

Sowa, kolejna postać bajki, jest najbardziej uczonym mieszkańcem lasu. Inne stworzenia z lasu często zwracają się do Sowy z problemami natury naukowej. Ale sowa, oprócz tego, że jest mądrym ptaszyskiem, jest tez, jak wiadomo, ptakiem nocnym:

a night owl

Nocna sowa, czy też po naszemu nocny marek, to ktoś, kto zarywa noce i zamiast spać wykonuje czynności, które zazwyczaj wykonuje się w dzień.

Z idiomem mieliście szansę się już spotkać przy okazji wpisu na Halloween (KLIK). Tam też wyjaśniłam, dlaczego nocny marek bynajmniej nie ma związku z imieniem Marek (marek pochodzi od "mary", dawnej nazwy duszy pokutującej). 

Przykład:
My roommate is a night owl and usually reads until 5:00 A.M.

Został nam jeszcze Królik (Rabbit), czyli najbardziej przemądrzałe stworzenie, które zawsze chce dorzucić swoje trzy grosze i bardzo szybko się irytuje. 

A spośród idiomów z królikami wybrałam ten:

pull a rabit out of the hat

Wyciągnąć coś jak królika z kapelusza oznacza, podobnie jak w języku polskim, niespodziewanie zaprezentować kogoś lub coś, wywołując tym zaskoczenie innych.

Nie trudno się domyślić, że idiom związany jest ze sztuczką, w której to magik wyciąga przeróżne rzeczy ze swojego cylindra, w tym również żywego białego króliczka, tym samym zaskakując publiczność. 

Przykład:
He's one of those players who, just when you think the game's over, can pull a rabbit out of the hat.

No i na koniec zostały nam kangury. :) Maleństwo (Roo) jest ruchliwym, ciekawym świata i chętnym do zabaw małym kangurzątkiem. Jego mama Kangurzyca (Kanga) jest samotną matką, ale znakomicie sprawdza się w tej roli :P

Z kangurem znalazłam tylko jeden idiom, a mianowicie:

a kangaroo court

Sąd kangurowy to "samozwańczy sąd, nieprzestrzegający zasad proceduralnych, nieuczciwy i niekompetentny, stwarzający jednak pozory legalnego". Tych, którzy chcą dowiedzieć się więcej, odsyłam do Wikipedii (KLIK).

Przykład:
A kangaroo court was set up by the strikers to deal with people who had refused to stop working.

Oczywiście jest jeszcze Krzyś, ale wpis miał być o idiomach ze zwierzątkami, więc niestety się nie załapał ;) 

Przyjemnej niedzieli! :)